Stoppen als (solitaire) notaris. Wat komt daarbij kijken?
De ING voorspelt in haar recente publicatie ‘Ondernemen in 2015’ een (verder) economisch herstel voor het notariaat.[1] Een positief vooruitzicht. Desalniettemin verwacht de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie dat dit jaar een aanzienlijke hoeveelheid notarissen hun ambt zullen neerleggen (‘defungeren’), onder andere door de nog steeds lastige markt.
Indien een notaris stopt met zijn praktijk is lang niet altijd voorzien in zijn opvolging. In de huidige markt, waarin de tarieven onder druk staan, staan de kandidaat-notarissen daarvoor immers niet meer in de rij. Op zich hoeft dit geen probleem te zijn. In veel gevallen kan de praktijk van de defungerende notaris worden overgenomen door zijn of haar kantoorgenoot. Voor de solitaire notaris (de notaris die alleen zijn beroep uitoefent, al dan niet ondersteund door zijn kantoororganisatie) is de situatie echter anders. Logisch gevolg is dat solitaire kantoren, waar niet is voorzien in opvolging, hun deuren definitief sluiten. Een dergelijke bedrijfsbeëindiging is aan heel wat wet- en regelgeving onderhevig.
De sluiting van een notariskantoor is complex en kent veel facetten, doordat een notaris zowel ondernemer als openbaar ambtenaar is. Op het moment dat de notaris zijn ambt wil verlaten, zal hij - zoals iedere ondernemer - worden geconfronteerd met allerlei juridische en fiscale aspecten. Daarnaast is de notaris onderhevig aan de regels die kleven aan het (openbare) notarisambt. Aan die normen zal een defungerende notaris moeten voldoen. Zo kent de Wet op het notarisambt (waarin de notaris ook als openbaar ambtenaar wordt aangemerkt) een uitgebreide en langdurige sollicitatieprocedure en zal het protocol (o.a. de akten en de dossiers) van de notaris moeten worden ondergebracht bij een andere notaris.
Kortom, het stoppen als (solitaire) notaris is omgeven met veel voorschriften en termijnen. Dat maakt het beëindiging van het kantoor complex. Een defungerende notaris zal daarom een lange adem moeten hebben voor de bedrijfsbeëindiging, hetgeen soms weer kan botsen met zijn ondernemersbelangen. BTU begeleidt regelmatig ondernemers bij hun bedrijfsbeëindiging. Mocht u als notaris in een dergelijke situatie verkeren, dan is het raadzaam u tijdig te laten adviseren. Ik denk met mijn ervaring binnen het notariaat graag met u mee om de juiste strategie te bepalen en u verder te adviseren over een goede afwikkeling.
[1] http://www.knb.nl/nieuwsberichten/ing-voorspelt-verder-herstel-notariaat