Louis Vuitton moet afbeeldingen van door haar geregistreerd dessin dulden (artikel 10 EVRM).

Iedereen kent wel de tassen en andere luxe modeaccessoires die door Louis Vuitton op de markt worden gebracht. Het zal dan ook niet verbazen dat Louis Vuitton haar rechten –waar mogelijk- heeft vastgelegd. Zo ook, sedert 2003, voor het zogenaamde Multicolor Canvas-dessin. Het betreft hier een Europese modelregistratie.

Sinds 2005 brengt Louis Vuitton onder meer de tas onder de naam”Audra Bag”, voorzien van dit dessin, op de markt.

Nadia Plesner is een kunstenaar die kunst vervaardigt en verhandelt. Een belangrijk thema in haar werk is het verschil in aandacht in de media tussen de situatie in Darfur en andere crisisgebieden enerzijds en de entertainmentindustrie anderzijds. Door een verband te leggen tussen deze twee uitersten wil zij illustreren dat de buitensporige mediabelangstelling voor mensen als (bijvoorbeeld) Paris Hilton, ten koste gaat van de aandacht voor de misstanden in Darfur.

Plesner heeft in het kader van dit thema in 2008 het werk “Simple Living” gemaakt. Op het werk is een Afrikaans kind te zien dat een in het roze gestoken chihuahuahondje en een handtas (de Audra Bag) vasthoudt. Op een tentoonstelling in Kopenhagen heeft Plesner het schilderij ‘Dafurnica’ getoond, waarin de afbeelding van “Simple Living” is opgenomen.
Louis Vuitton verzocht daarop aan de Haagse Voorzieningenrechter om een ex-partebevel jegens (de in Nederland wonende) Plesner. Louis Vuitton beriep zich daarbij op haar modelrecht. Dat bevel werd met de beschikking van 27 januari 2011 daadwerkelijk gekregen. Plesner (en de galerie) moeten iedere inbreuk op het modelrecht van Louis Vuitton staken en gestaakt houden.
Daarop heeft Plesner in kort geding gevorderd dat de beschikking zou worden herzien (vernietigd danwel opgeheven).

De Voorzieningenrechter in Den Haag heeft in diens beoordeling een afweging gemaakt tussen het grondrecht van Louis Vuitton om het ongestoorde genot te hebben van haar exclusieve rechten op het gebruik van het model en het grondrecht van Plesner om haar mening te uiten via de kunst. De Voorzieningenrechter overweegt dat kunstenaars een aanzienlijke bescherming genieten ten aanzien van hun artistieke vrijheid, waarbij geldt dat kunst in beginsel mag “offend,shock or disturb” (uitgemaakt door het Europese Hof voor de rechten van de mens). Hij stelt vast dat het gebruik door Plesner voorshands als functioneel en proportioneel is aan te merken en niet louter een commercieel doel dient. Naar diens voorlopig oordeel had Plesner niet de intentie om in commerciële zin mee te liften op de bekendheid van Louis Vuitton. Veeleer gebruikt Plesner de bekendheid van Louis Vuitton om haar maatschappijkritische boodschap over te brengen. Zij maakt daarbij eveneens gebruik van andere luxe en showbusiness beelden.

De Voorzieningenrechter overweegt dat, in de onderhavige omstandigheden, het belang van Plesner bij het vrij kunnen (blijven) uiten van haar artistieke mening via het werk “Simple Living” zwaarder dient te wegen dan het belang van Louis Vuitton bij het ongestoord genot van haar eigendom. Hij oordeelt dan ook dat de door Plesner gebruikte afbeelding is aan te merken als een rechtmatige uiting van de (artistieke) mening van Plesner. De vernietiging van de beschikking van 27 januari 2011 wordt (met terugwerkende kracht!) uitgesproken.
Lees het vonnis hier.

Eerder berichtten wij op onze site al over de mogelijkheid om een ex-partebevel aan te tasten. Lees het artikel van Manita Hamberg nog eens