De doorstart na faillissement

Een faillissement hoeft niet altijd het einde van de onderneming te betekenen: in bepaalde gevallen is een ‘doorstart’ haalbaar. Zo werd onlangs bekend dat modeketen Miss Etam een doorstart maakt. Ook andere bekende bedrijven maakten een doorstart, o.a. reisbureau OAD, kinderopvangbedrijf Estro en modeketen Mexx. In dit artikel zal ik beknopt uiteenzetten hoe een doorstart in zijn werk gaat en wat de voor- en nadelen daarvan zijn.

Wat is een doorstart?
Het komt er op neer dat (een deel van) de onderneming na faillietverklaring wordt voortgezet in andere juridische entiteit, meestal in een andere rechtspersoon zoals een b.v. De ‘levensvatbare onderdelen’ van de onderneming worden van de curator gekocht en de ‘ongezonde delen’ en de schuldenlast blijven achter in faillissement. De onderneming gaat in feite in afgeslankte vorm verder.

Wie komt in aanmerking voor een doorstart?
Doorstarts vinden plaats in allerlei soorten faillissementen: van groot tot klein en in allerlei bedrijfstakken. Een doorstart is mogelijk voor een rechtspersoon, zoals een bv of nv. Voor een rechtsvorm zonder rechtspersoonlijkheid, bijv. eenmanszaak en een v.o.f.,  kan het lastiger zijn om een doorstart te realiseren. Een doorstart kan bij deze rechtsvormen lastiger zijn, omdat het faillissement ook het privé vermogen van de ondernemer raakt. Met andere woorden: het faillissement van de eenmanszaak betekent tegelijkertijd ook het privé faillissement van de ondernemer. Als een ondernemer van een eenmanszaak een nieuwe start wil maken met zijn onderneming, dan kan het eerder voor de hand dat deze ondernemer een akkoord aanbiedt aan zijn schuldeisers.

Wie bepaalt of je mag doorstarten?
De curator heeft een centrale rol bij de doorstart. Een geïnteresseerde partij in een doorstart doet er dan ook verstandig aan zo snel mogelijk contact op te nemen met de curator om de eventuele mogelijkheden te bespreken.

In de praktijk komt het vaak voor dat er meerdere geïnteresseerde partijen/potentiele doorstartkandidaten zijn, bijvoorbeeld: de huidige bestuurder, of een concurrerend bedrijf die haar concurrenten op deze manier uit de markt wil kopen. Als er meerdere potentiële kandidaten zijn, zal de curator een biedingsproces op zetten. Alle bieders ontvangen dan dezelfde informatie en kunnen daarna hun bod uitbrengen bij de curator. De curator zal bekijken wie het beste bod heeft uitgebracht en zal met deze partij nader in onderhandeling treden en bekijken of ze samen een deal kunnen sluiten.  

Als er overeenstemming is bereikt, zal de curator een activa overeenkomst opstellen. In deze overeenkomst staat vermeld wat er wordt verkocht en tegen welke voorwaarden. Daarbij is het van belang voor de koper om te realiseren dat de curator meestal zonder enige garanties de onderneming zal willen verkopen.

Gaat het personeel automatisch mee in de doorstart?
Nee, dat is niet het geval. Hoewel de onderneming bij een doorstart (gedeeltelijk) wordt voortgezet, is de doorstartende partij niet gebonden aan de oude arbeidsovereenkomsten. De curator zal alle arbeidsovereenkomsten opzeggen, omdat er geen middelen zijn om de werknemers te betalen. De arbeidsovereenkomst eindigt na afloop van de geldende opzegtermijn.

Een doorstarter kan er voor kiezen de voormalig werknemers van de failliete onderneming een nieuwe arbeidsovereenkomst aan te bieden. Dit gebeurt in praktijk vaak. De doorstarter is daarbij vrij in zijn keuze bij het aantrekken van de voormalig werknemers.

Nadelen van een doorstart
Een groot nadeel van een doorstart is dat handelscrediteuren en werknemers worden geraakt door het faillissement. Dit kan gemengde gevoelens met zich meebrengen. Er bestaat een risico voor de doorstartende ondernemer dat werknemers en handelspartners niet mee willen gaan in de doorstart. Als doorstartende ondernemer heb je geen garantie dat een voormalig werknemer er voor kiest om bij de doorstarter in dienst te treden en dat de overgenomen klantenbestand in stand blijft.  

TIPS:
1) Bereid een doorstart goed voor en laat u goed adviseren. De tijdsdruk is hoog. Vaak is er niet meer dan enkele dagen, soms enkele weken, de tijd om de doorstart rond te krijgen. Door het faillissement verliest de onderneming namelijk in korte tijd haar waarde en wordt de kans op een doorstart van gezonde bedrijfsonderdelen met de dag kleiner.
2) Probeer niet voor een dubbeltje op de eerste rang te zitten. Leg een acceptabel bedrag neer bij de curator. Er is immers geen zekerheid van exclusiviteit in het biedingsproces. Bovendien zal de curator bij de doorstart een reëel bedrag voor de doorstart willen ontvangen, anders bestaat de kans dat de doorstart überhaupt geen doorgang vindt en de onderdelen separaat worden verkocht.

Conclusie
Een onderneming kan worden gered door een doorstart te maken na datum faillissement. De advocaten van BTU begeleiden regelmatig ondernemers bij doorstarttrajecten. Heeft u vragen over het fenomeen doorstarten, dan kunt u vrijblijvend contact opnemen met Roos van Ekdom.