Freelancer geen werknemer in de zin van het BBA
"Je moet schieten, anders kun je niet scoren!” (quote Johan Cruijff). Dit heeft de journaliste die sinds oktober 2011 op freelance basis als journalistiek redacteur bij AT5 werkzaam was wellicht gedacht, in een poging tot een succesvol beroep op ontslagbescherming. Hoewel freelancers/ZZP’ers volgens de rechtspraak regelmatig een succesvol beroep op ontslagbescherming doen (zie over dit onderwerp ook de bijdrage van Herman Kreikamp van 6 mei 2014 en de bijdrage van Douwe Uding van 31 mei 2012), heeft de journaliste in het onderhavige geval bij de kantonrechter te Amsterdam onlangs toch misgeschoten. Wat was er aan de hand?
Op 20 januari 2013 heeft de journaliste, naar aanleiding van een goal van Ajax tijdens de wedstrijd Ajax-Feijenoord, op het Twitter account van AT5 het bericht ‘Joden’ geplaatst. AT5 was hier niet van gecharmeerd en heeft de journaliste de volgende dag medegedeeld dat zij niet meer zou worden ingeroosterd. In de procedure bij de kantonrechter stelde de journaliste zich onder meer op het standpunt dat de rechtsverhouding tussen haar en AT5, ondanks dat zij haar werkzaamheden had verricht op basis van een overeenkomst van opdracht, moest worden aangemerkt als een arbeidsverhouding in de zin van het BBA. Voor het opzeggen van de overeenkomst was daarom voorafgaande toestemming van het UWV vereist, aldus de journaliste. Nu die toestemming ontbrak was de overeenkomst volgens haar niet rechtsgeldig opgezegd en meende zij onder meer recht te hebben op betaling van haar gebruikelijke honorarium voor twee werkdagen per week, tot aan de dag dat de arbeidsverhouding rechtsgeldig zou zijn geëindigd.
De kantonrechter wees de vorderingen van de journaliste af, omdat uit de feiten kon worden afgeleid dat de journaliste de betreffende arbeid (bij het aangaan van de overeenkomst en tijdens de uitvoering daarvan) ook voor meer dan twee andere opdrachtgevers verrichtte. Zo was op 20 maart 2013 nog op haar LinkedIn pagina te lezen dat zij vanaf 2008 tot ‘present’ werkzaam was als freelance journalist (onder meer voor de NOS, VPRO, MTV en Blue Print Media), waren slechts 12 van de 32 in 2012 verzonden facturen aan AT5 gericht en had zij sinds 2011 meerdere VAR-wuo verklaringen aan AT5 overgelegd. Verder ontbrak een vast patroon in het aantal dagen dat de journaliste per maand voor AT5 werkte en omvatten de werkzaamheden voor AT5 (aanzienlijk) minder dan de helft van de normaal beschikbare arbeidstijd per maand. Lees de uitspraak hier.
Met de inwerkingtreding van de Wet Werk & Zekerheid komt het BBA in 2015 te vervallen. Freelancers/ZZP’ers die menen recht te hebben op ontslagbescherming kunnen per die datum geen beroep meer doen op het BBA, maar wellicht wel nog op een rechtsvermoeden van het bestaan van een arbeidsovereenkomst op basis artikel 7:610a BW. Het bereik van dit artikel is echter minder ruim dan het bereik van het BBA.
Heeft u vragen over dit onderwerp? Wij adviseren u graag!