Statutair bestuurder: arbeidsovereenkomst of managementovereenkomst?

Als u bestuurder bent van een BV of een NV, kunt u werkzaam zijn op basis van een arbeidsovereenkomst of een managementovereenkomst. Die managementovereenkomst kan gesloten worden met een rechtspersoon (de management-BV). Bij ontslag van de bestuurder leidt dat tot zeer verschillende gevolgen, zo werd recentelijk bevestigd in een arrest van het Amsterdamse Hof van 12 november 2013.

In de zgn. 15 april-arresten oordeelde de Hoge Raad[1] dat een ontslagbesluit niet alleen leidt tot beëindiging van de functie van bestuurder, maar in beginsel tevens beëindiging van de arbeidsovereenkomst van de bestuurder tot gevolg heeft. Een uitzondering is mogelijk bij een wettelijk ontslagverbod of indien partijen anders zijn overeengekomen. Deze regel geldt zowel indien de bestuurder ontslag neemt (dat kan eenzijdig[2]) als indien de aandeelhoudersvergadering de bestuurder ontslaat.

Een bestuurder van een BV of NV kan echter ook werkzaam zijn op basis van een managementovereenkomst die is gesloten met een rechtspersoon (BV). In dat geval kan er geen sprake zijn van een arbeidsovereenkomst, omdat een arbeidsovereenkomst alleen gesloten kan worden met een natuurlijk persoon, en niet met een rechtspersoon.

Het Hof Amsterdam oordeelde dat het antwoord op de vraag welke gevolgen het besluit tot ontslag van de bestuurder heeft voor de managementovereenkomst, moet worden gevonden in de inhoud van de opdrachtovereenkomst en de daarop toepasselijke wetsbepalingen. In deze opdrachtovereenkomst was daarover echter een onduidelijke bepaling opgenomen, waaruit volgens het Hof niet de conclusie getrokken kon worden dat de managementovereenkomst vanzelf eindigde door het ontslagbesluit.

Toch was de zaak daarmee nog niet afgedaan. Er was namelijk ook een aandeelhoudersovereenkomst gesloten, waarin stond dat indien de management-BV niet langer bestuurder is, de andere aandeelhouders het recht hebben om zijn aandelen te kopen. En in de managementovereenkomst was bepaald dat de managementovereenkomst eindigt als de management-BV geen aandeelhouder meer is. Omdat het Hof hier nadere informatie over wil van partijen, is de zaak aangehouden. Wordt vervolgd dus, maar de belangrijkste conclusie uit dit arrest is duidelijk.

Als gevolg van ontslag als bestuurder eindigt de arbeidsovereenkomst en daarmee het recht op loon. Of een managementovereenkomst eindigt als gevolg van ontslag, is afhankelijk van de inhoud van die overeenkomst en de wettelijke bepalingen over de opdrachtovereenkomst. Indien de managementovereenkomst niet eindigt door ontslag, loopt de verplichting tot betaling van de managementvergoeding door tot de managementovereenkomst rechtsgeldig is geëindigd. 

De besproken uitspraak kunt u hier vinden.
 

[1] HR 15-4-2005, NJ 2005/483: Bartelink / Ciris en NJ 2005/484: Eggenhuizen / Unidek Volumebouw.

[2] Zie over eenzijdige ontslagname: http://www.btu-advocaten.nl/nieuws/hoe-neemt-een-statutair-bestuurder-ontslag