Bewijsbeslag

Het kan gebeuren dat je in een procedure bewijs moet leveren van je stellingen. Dat is eigenlijk de hoofdregel als die stellingen door de andere partij worden betwist. Niet altijd eenvoudig, zeker niet als bijvoorbeeld de informatie (documenten/stukken) waarop je je wil beroepen, in het bezit zijn van een ander of zelfs van die andere partij.

Onze wet kent, in artikel 843a Wet Burgerlijke Rechtsvordering (Rv), voor hem of haar die daarbij “rechtmatig belang” heeft, de mogelijkheid om inzage, afschrift of een uittreksel te vorderen van die “(…)bepaalde bescheiden waarin hij partij is, van degene die deze bescheiden tot zijn beschikking of onder zijn berusting heeft”. Dit wordt ook wel de exhibitieplicht genoemd.
Dat klinkt heel mooi, maar de mogelijkheid dat de betreffende bescheiden reeds verdwenen zijn , alvorens de rechter op de vordering tot inzage heeft kunnen beslissen, is niet ondenkbaar.

Voor IE-zaken (zaken die over bijvoorbeeld auteursrecht of merkenrecht gaan) biedt artikel 1019c Rv uitkomst omdat daarin wordt geregeld dat conservatoir beslag tot bescherming van bewijs kan worden gelegd. Dit kan nodig zijn om een inbreukprocedure met succes te kunnen voeren als het bewijs veilig gesteld moet worden.
Een dergelijke regeling bestaat niet voor ‘gewone’ zaken, dat wil zeggen de niet-IE-zaken. 
Er is al enige tijd discussie gaande of het gewone conservatoir beslag (van artikel 730 Rv) met –mede- een beroep op artikel 843a Rv hiervoor wellicht de uitkomst biedt. De combinatie is wat merkwaardig omdat het conservatoir beslag van artikel 730 Rv ziet op afgifte van zaken en artikel 843a Rv op een recht op inzage.

In een redelijk recent arrest heeft de Hoge Raad de knoop doorgehakt en heeft bepaald dat het conservatoir bewijsbeslag ook mogelijk is in ‘gewone’ (niet-IE-zaken). De Hoge Raad schrijft wel enkele regels voor. Zo moet, onder meer, als er verlof wordt gevraagd voor het leggen van een degelijk bewijsbeslag, getoetst worden aan de voorwaarden van artikel 843a Rv en moet de verzoeker aannemelijk maken dat er gegronde vrees is dat de bescheiden verloren gaan en de bewijsvoering niet op een andere wijze mogelijk is. Geen wettelijke grondslag (nog) maar voorlopig kan in het verzoek om beslag te mogen leggen naar deze uitspraak van de Hoge Raad worden verwezen.

Belangrijk is het om te weten dat de toestemming om het beslag te leggen, nog niet impliceert dat de partij onder wie het beslag wordt gelegd, moet meewerken aan de exhibitie. Daarover zal de rechter een separate beslissing moeten nemen.
Het arrest van de Hoge Raad kan hier gelezen worden.

Wilt u uw procespositie verbeteren of veiligstellen, dan is beslaglegging te overwegen. De advocaten van Blauw Tekstra Uding adviseren u daar graag over. Neem vrijblijvend contact op (020-4081680 / info@btu-advocaten.nl .